Wartość odtworzeniowa w ubezpieczeniach odnosi się do kosztu ponownego nabycia lub odbudowy przedmiotu ubezpieczenia, takiego jak budynek lub maszyna, o parametrach zbliżonych do ubezpieczonego obiektu przed zaistnieniem szkody.
Innymi słowy, jest to kwota, jaką ubezpieczyciel musiałby zapłacić w celu zastąpienia ubezpieczonego składnika majątku nowym przedmiotem o podobnych cechach i parametrach technicznych.
Wartość odtworzeniowa różni się od wartości rzeczywistej czy rynkowej, ponieważ nie uwzględnia stopnia zużycia czy amortyzacji ubezpieczonego obiektu. Jest to kluczowa koncepcja w ubezpieczeniach majątkowych, takich jak ubezpieczenie nieruchomości, maszyn i urządzeń.
Ustalenie wartości odtworzeniowej ma na celu zapewnienie właściwej ochrony ubezpieczeniowej, umożliwiającej poszkodowanemu odtworzenie lub zastąpienie uszkodzonego lub zniszczonego składnika majątku po wystąpieniu szkody.
Czym się różni wartość odtworzeniowa od wartości rynkowej i rzeczywistej?
Rodzaj wartości | Definicja | Zastosowanie |
---|---|---|
Wartość odtworzeniowa | Koszty przywrócenia nieruchomości do stanu sprzed szkody, z uwzględnieniem aktualnych cen materiałów, robocizny, transportu itp. | – Nowe nieruchomości i te w budowie – Daje najwyższe odszkodowanie, ale i najwyższą składkę – Często stosowana dla nieruchomości poniżej 30 lat |
Wartość rzeczywista | Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia technicznego (amortyzację) nieruchomości | – Starsze nieruchomości powyżej 30 lat – Im starsza nieruchomość, tym niższa wartość rzeczywista – Daje niższe odszkodowanie niż wartość odtworzeniowa |
Wartość rynkowa | Cena, jaką można uzyskać ze sprzedaży nieruchomości na rynku wtórnym, zależna od popytu, podaży i lokalizacji | – Nieruchomości z rynku wtórnego – Może być wyższa lub niższa od wartości odtworzeniowej |
Jakie znaczenie wartość odtworzeniowa ma w kontekście ubezpieczeń?
Wartość odtworzeniowa ma kluczowe znaczenie w kontekście ubezpieczeń, ponieważ wpływa bezpośrednio na wysokość odszkodowania, jakie ubezpieczyciel wypłaci w przypadku szkody.
- Podstawa wyliczenia odszkodowania – Wartość odtworzeniowa jest podstawą do wyliczenia wysokości odszkodowania w przypadku całkowitego zniszczenia przedmiotu ubezpieczenia. Ubezpieczyciel zwykle wypłaca odszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom nabycia lub odbudowy nowego obiektu o podobnych parametrach.
- Wyższe odszkodowanie niż wartość rzeczywista – Gdyby odszkodowanie było obliczane na podstawie wartości rzeczywistej (uwzględniającej zużycie), mogłoby okazać się niewystarczające do nabycia nowego obiektu. Wartość odtworzeniowa zapewnia odpowiednio wysokie odszkodowanie.
- Uniknięcie niedoubezpieczenia – Ustalając sumę ubezpieczenia na poziomie wartości odtworzeniowej, ubezpieczający chroni się przed ryzykiem niedoubezpieczenia, które skutkowałoby proporcjonalną redukcją odszkodowania.
- Dopasowanie do rzeczywistych potrzeb – Określenie wartości odtworzeniowej pozwala na dopasowanie ochrony ubezpieczeniowej do rzeczywistych potrzeb związanych z koniecznością odtworzenia lub zastąpienia uszkodzonego składnika majątku po szkodzie.
Podsumowując, wartość odtworzeniowa umożliwia uzyskanie odszkodowania na poziomie odpowiadającym kosztom ponownego nabycia lub odbudowy danego składnika majątku, co ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia właściwej ochrony ubezpieczeniowej.
Jak obliczyć wartość odtworzeniową budynku?
Aby obliczyć wartość odtworzeniową budynku, należy uwzględnić następujące koszty:
- Koszty materiałów budowlanych
Należy oszacować ilość i ceny wszystkich materiałów potrzebnych do odbudowy budynku, takich jak cegły, beton, drewno, pokrycie dachowe itp. według aktualnych stawek rynkowych. - Koszty robocizny
Trzeba doliczyć koszty pracy ekip budowlanych, w tym murarzy, cieśli, dekarzy, instalatorów itp. Stawki powinny odzwierciedlać aktualne stawki za roboczogodzinę w danym regionie. - Koszty projektów i nadzoru
Jeśli budynek wymaga nowych projektów architektonicznych, konstrukcyjnych czy instalacyjnych, należy uwzględnić koszty ich wykonania. Dodatkowo mogą być potrzebne opłaty za nadzór budowlany. - Koszty przygotowania terenu
W zależności od skali zniszczeń mogą być konieczne prace rozbiórkowe, niwelacyjne, odwodnieniowe itp. Ich koszty także powinny zostać doliczone. - Koszty transportu i utylizacji
Należy uwzględnić koszty transportu materiałów budowlanych na plac budowy oraz utylizacji gruzu i odpadów poremontowych. - Koszty dodatkowe
Mogą tu wchodzić opłaty za zaplecze budowy, media, ogrodzenie itp.
Sumując wszystkie powyższe składowe według aktualnych stawek rynkowych, otrzymamy przybliżoną wartość odtworzeniową budynku, czyli kwotę potrzebną na jego całkowitą odbudowę lub remont do stanu sprzed szkody.

Agent TUiR Warta S. A. w latach 2014 – 2018. Redaktor rankomat.pl z wieloma publikacjami na 1. miejscu w Google. Absolwent kursu „Ubezpieczenia w MŚP” PARP. Wypowiadał się jako ekspert w RMF FM, Radiowej Czwórce czy Radio 357 oraz dla portalu Prawo.pl.