Franszyza w ubezpieczeniu to kwota, jaką ubezpieczony musi ponieść z własnej kieszeni, zanim ubezpieczyciel zacznie wypłacać odszkodowanie w przypadku szkody. Innymi słowy, jest to minimalna kwota, jaką ubezpieczony ponosi w przypadku wystąpienia szkody, zanim ubezpieczyciel zaczyna pokrywać koszty powstałe w wyniku szkody.
Franszyza może być stała lub procentowa. W przypadku franszyzy stałej ubezpieczony musi zapłacić określoną kwotę, natomiast w przypadku franszyzy procentowej wysokość franszyzy jest uzależniona od wartości ubezpieczenia.
Przykład: Jeśli ubezpieczenie samochodu ma franszyzę w wysokości 500 złotych i kierowca ma wypadek, który spowoduje szkodę w wysokości 10 000 złotych, to ubezpieczyciel będzie płacił tylko 9 500 złotych, ponieważ ubezpieczony będzie musiał pokryć 500 złotych (kwota franszyzy) z własnej kieszeni.
Franszyza jest stosowana w celu zmniejszenia kosztów ubezpieczyciela i zachęcenia ubezpieczonego do ostrożniejszego korzystania z ubezpieczenia.
Jakie są rodzaje franszyzy i w jakich ubezpieczeniach występują?
Rodzaje franszyzy mogą się różnić w zależności od rodzaju ubezpieczenia. Oto kilka przykładów:
- Franszyza stała – jest to kwota, którą ubezpieczony musi pokryć w przypadku każdej szkody. Przykładowo, w ubezpieczeniach samochodowych często stosuje się franszyzę stałą, np. 500 złotych.
- Franszyza procentowa – jest to określony procent wartości ubezpieczenia, który ubezpieczony musi pokryć z własnej kieszeni w przypadku szkody. Przykładowo, w ubezpieczeniach nieruchomości franszyza procentowa może wynosić 10% wartości nieruchomości.
- Franszyza czasowa – dotyczy ubezpieczeń zdrowotnych i polega na tym, że ubezpieczony musi ponosić koszty leczenia przez określony czas, zanim ubezpieczyciel zacznie pokrywać koszty.
- Franszyza odwrócona – dotyczy ubezpieczeń zdrowotnych i polega na tym, że ubezpieczony nie płaci żadnej kwoty za pierwsze usługi medyczne, ale za każdym razem, gdy korzysta z kolejnych usług, musi płacić wyższą kwotę.
- Franszyza udziałowa – jest to rodzaj franszyzy procentowej, w której ubezpieczony pokrywa część kosztów szkody, a ubezpieczyciel pokrywa resztę. Przykładowo, w ubezpieczeniach OC (odpowiedzialność cywilna) często stosuje się franszyzę udziałową, np. 10% szkody.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie ubezpieczenia mają franszyzy. Przykładowo, w ubezpieczeniach na życie franszyza nie jest zwykle stosowana.
Czym jest i jak działa franszyza redukcyjna?
Franszyza redukcyjna to rodzaj franszyzy, który działa nieco inaczej niż standardowa franszyza. W przypadku franszyzy redukcyjnej, ubezpieczony ponosi początkowo pełną odpowiedzialność za szkodę, ale jeśli koszt szkody przekroczy określoną kwotę, ubezpieczyciel pokrywa pozostałą część kosztów powyżej tej kwoty.
Na przykład, jeśli ubezpieczenie domu ma franszyzę redukcyjną w wysokości 1000 złotych i zostaje zgłoszona szkoda wynosząca 10 000 złotych, ubezpieczony musi początkowo pokryć całość szkody do wysokości 1000 złotych. Jeśli koszt szkody przekroczy 1000 złotych, ubezpieczyciel pokryje pozostałą część kosztów powyżej 1000 złotych.
Franszyza redukcyjna zazwyczaj jest stosowana w przypadku wysokich kwot ubezpieczenia i ma na celu zmniejszenie kosztów ubezpieczyciela w przypadku mniejszych szkód, a jednocześnie zapewnienie pełnego ubezpieczenia dla bardziej znaczących szkód. W ten sposób franszyza redukcyjna może pomóc zredukować wysokość składki ubezpieczeniowej, ale może też oznaczać, że ubezpieczony ponosi większą odpowiedzialność w przypadku mniejszych szkód, które nie przekraczają kwoty franszyzy redukcyjnej.

Agent TUiR Warta S. A. w latach 2014 – 2018. Redaktor rankomat.pl z wieloma publikacjami na 1. miejscu w Google. Absolwent kursu „Ubezpieczenia w MŚP” PARP. Wypowiadał się jako ekspert w RMF FM, Radiowej Czwórce czy Radio 357 oraz dla portalu Prawo.pl.